Recensie met een boodschap: Rotjochies

Bloot te geven als je door de maatschappij al van plek naar plek bent gestuurd en wordt weggestopt in het buitenland? Bloot te geven als je niet meer weet hoe je je kind kan benaderen en beschermen? En bloot te geven als je in je eentje deze jongeren probeert te helpen en weer een beetje hoop probeert te geven op een ander leven terug in Nederland? Ik zou het niet durven!

In mijn werk in de jeugdbescherming kom ik de verhalen van jongens als Mike, Mitchell, Jahlano, Jeroen, Sanne en Divano dagelijks tegen. Jongens en meiden die zulk destructief gedrag vertonen, dat iedereen met de handen in het haar zit: dealen, bedreigen, weglopen, drugs gebruiken, agressie, seksueel grensoverschrijdend gedrag vertonen, niet naar school gaan. Wie echter goed naar ‘Rotjochies’ kijkt, ziet door het stoere gedrag heen het verdriet, de onzekerheid, de boosheid en de pijn die erachter schuil kunnen gaan.

Tekenend is het verhaal van Mitchell, die als klein jongetje opgroeide met de onveiligheid van zijn agressieve, mishandelende broer. Mitchell beschermde zijn moeder tegen zijn broer, maar toen zijn moeder ziek werd en de verzorging van Mitchell niet meer aan kon moest Mitchell bij zijn vader gaan wonen. Hij kon zijn moeder niet meer verzorgen en beschermen. Volgens Mitchell had zijn moeder langer geleefd als hij dit wel had kunnen doen. Niet zo gek dus dat Mitchell kampt met gevoelens van schuld, verdriet, onmacht, boosheid en rouw en zich afzet tegen zijn vader en de maatschappij. Zijn vader doet zijn best om Mitchell op het rechte pad te krijgen door hem te corrigeren. Hoewel deze intentie van vader prachtig is, lijkt hij niet te zien dat hij met zijn correcties zijn zoon steeds opnieuw afwijst, kwetst en verder van zich afduwt. Vader wil alleen de “leuke Mitchell”, maar hij “walgt” ervan als hij “anders is”, waarmee vader doelt op het boze en ingewikkelde gedrag van Mitchell. Maar Mitchell is Mitchell met alles wat hij heeft meegemaakt. En Mitchell is exemplarisch voor heel veel andere “rotjochies en -meiden”.

Het is pijnlijk om te zien dat we deze kinderen nog steeds opsluiten of wegbrengen als verandering niet lukt. Alsof het alleen aan hen ligt. Maar we moeten ook met de ouders en de omgeving aan de slag. We hebben niet alleen jeugdhulp nodig die ouders helpt bij het begrijpen en aanpakken van de gedragsproblemen, maar ook de volwassenhulpverlening om naast hen te gaan staan: te helpen bij schulden, eigen trauma, verslaving, huisvestingsproblemen en/of andere problemen waardoor zij niet beschikbaar kúnnen zijn voor hun kinderen en niet toekomen aan een veilig opvoedgedrag. Ouders moeten in staat worden gesteld om weer opvoeder te kunnen zijn. Een ouder bij wie kinderen zich geaccepteerd, geborgen en veilig kunnen voelen en bij wie zij altijd terecht kunnen. We zullen ons op de veiligheid en ontwikkeling van de kinderen moeten blijven richten, maar het één kan niet zonder het ander.

Daarnaast zullen we, net als Petra, naast onze kwetsbare jongeren moeten blijven staan. Samen met hen aan de slag gaan om weer onderdeel te worden van onze maatschappij, waarin zij een bevredigend leven kunnen leiden, samen met de mensen die ze dierbaar zijn. Dit is wat ik in ‘Rotjochies’ terugzie: de wens om terug te keren naar Nederland, naar hun eigen familie, hun eigen thuis, maar ook naar een nieuw eigen leven.

“Rotjochies” laat het leven van onze kwetsbare jongeren zien zoals het is. De gevoelens die bij hen te zien zijn voel je als je kijkt, maar dan vanuit de pijnlijke confrontatie dat we het anders voor hen zouden willen. Afwijzing, boosheid, verzet, verdriet, pijn, schaamte en schuldgevoelens én de hoop dat het straks anders kan!

Er zijn 5 bijeenkomsten georganiseerd naar aanleiding van de documentaire Rotjochies. Op 18 maart is er een bijeenkomst in Amsterdam. Je kunt je hier op de wachtlijst laten plaatsen. Voor meer info ga je naar: www.rotjochies.info