Waarom dit onderzoek?

Dit onderzoek gaat over casemanagement van gezinnen binnen jeugdbescherming en jeugdreclassering. Kinderen en jongeren in deze gezinnen groeien op in een onveilige situatie. Een casemanagement aanpak is nodig om deze gezinnen te motiveren en hen te ondersteunen om écht de hulp te kunnen ontvangen die zijn nodig hebben, om dit vol te houden en om deze zorg te coördineren. Tot nu toe is casemanagement binnen jeugdbescherming en jeugdreclassering weinig onderzocht.

Inge: “Er was weinig bekend over effectief casemanagement. Toen Jeugdbescherming Regio Amsterdam in 2012 koos voor een systeemgerichte aanpak voor alle gezinnen die bij hen werden aangemeld wilde ik me hier in verdiepen: wat is dat voor aanpak?”

Het onderzoek

Inge deelde haar onderzoek in tweeën. In het eerste deel onderzocht zij de werkzame elementen van de systeemgerichte casemanagement aanpak. Zij stelde deze elementen vast en vertaalde dit naar concrete handelingen voor gezinsmanagers in het werken met de gezinnen.

Inge: “Dit deel van het onderzoek was essentieel om te doen. Want op basis hiervan kon ik de toepassing van de systeemgerichte aanpak in de praktijk onderzoeken.”

In het tweede deel van het onderzoek onderzocht Inge of een geïntegreerde en systeemgerichte casemanagement aanpak als ISC met voldoende kwaliteit toegepast kan worden in de dagelijks praktijk. En welke stappen er moeten worden gevolgd bij het implementeren van een nieuwe aanpak. Inge: “Deze studie liet onder andere zien dat er meerdere acties en voortdurende inspanning van de organisatie essentieel zijn om de juiste steun te bieden aan de professionals en dat de implementatie van die ondersteuning weer een proces op zich is.”

Conclusie

De systeemgerichte casemanagement aanpak blijkt veelbelovend. Inge: “De conclusie van mijn onderzoek is dat er empirische en theoretische onderbouwing is voor de toepassing van een geïntegreerde en systeemgerichte casemanagement aanpak voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Met deze aanpak kunnen we kinderen en jongeren van wie de veiligheid in het geding is effectief te ondersteunen.

Vanuit het perspectief van het gezin lijkt een geïntegreerde en systemische aanpak wenselijk, omdat hiermee betrokkenheid van meerdere of opeenvolgende casemanagers (en mogelijk ook andere professionals) wordt voorkomen. Belangrijk zijn wel een sterke focus op implementatie en continue aandacht voor kwaliteitsborging in de dagelijkse praktijk. Dit vereist een voortdurende inspanning van medewerkers op alle niveaus in de organisatie, want een hoogwaardige toepassing van een systeemgerichte aanpak is niet eenvoudig.”