Schroom

Lynn, je nam ons eerder deze week mee in het waarom achter het symposium. Maar waar bestaat het thema seksualiteit nou uit?
In het kort: gezonde seksuele ontwikkeling, grensoverschrijdend gedrag op seksueel gebied, seksueel misbruik en loverboy problematiek, wat we tegenwoordig liever mensenhandel noemen.

En eigenlijk is een gesprek voeren op al die gebieden ingewikkeld? 
Ja. Als je het al lastig vindt om de gezonde seksuele ontwikkeling uit te vragen, kan je nagaan hoe moeilijk het is om verder uit te vragen wanneer er iets mis is. En ook de stap die daarop volgt. Wat ga je doen als je het eenmaal weet?

En waarom zouden we daar schroom bij voelen?
Ik denk dat collega’s vaak onvoldoende weten welke wegen ze daarna kunnen behandelen. Daarvoor zijn we nu dan ook een routeklapper aan het ontwikkelen waarin stap voor stap uitgeschreven staat welke specialist je kunt betrekken.

Dat klinkt goed. Dan neem je dat stuk van de handelingsverlegenheid al weg!
Ja precies.

Taboe?

En verder. Is het toch ook gewoon taboe?
Dat denk ik wel. Dat is ook een belangrijk onderdeel waar we op 1 november op in willen gaan. Is het bijvoorbeeld anders bij verschillende culturen om daarover een gesprek aan te gaan of maken we daar eigenlijk geen onderscheid tussen?

Ik ben er zelf vrij zeker van dat in bepaalde regio’s/culturen meer van bepaalde soorten problematiek op seksueel gebied voorkomt. Maar ik vind dat we het hoe dan ook in elk gezin bespreekbaar moeten kunnen maken. En dan kom ik weer terug op dat normaliseren en dat het begint bij hoe jij daar als hulpverlener of gezinsmanager bij zit.

Daarmee bedoel je dus dat je dit onderwerp moet kunnen aansnijden als elk ander onderwerp waar we met gezinnen over in gesprek moeten?
Ja.

Feiten en cijfers

Even terug naar de feiten: hebben we landelijke cijfers die iets zeggen over hoe vaak seksuele mishandeling zou moeten voorkomen? Want je zegt dat bij een dossieranalyse in onze eigen organisatie blijkt dat het niet of nauwelijks wordt genoemd. Hoe zit dat? Dat is een steekproef geweest?
Ja, het dossieronderzoek (N=100) is verricht bij recent afgesloten gezinnen (01-5-2017 tot en met 31-12-2017). Bij de gezinnen waarbij huiselijk geweld één van de aanmeldredenen is, is verdiepend dossieronderzoek gedaan.

Ok, en ken je ook landelijke cijfers?
Er is een onderzoek gedaan onder Nederlandse jongeren tussen de 12 en 25 jaar (seks onder je 25^e). Als ik dat erbij pak, zie je dat 3%van de jongens en 14% van de meisjes seksueel geweld heeft meegemaakt. Dat wil zeggen gedwongen is tot seksuele handelingen en/of manuele, orale, of anale seks tegen de wil heeft gehad.

En zouden die landelijke cijfers ook een vertekend beeld kunnen geven?
Dat denk ik wel, ja. Dat geldt voor cijfers over criminaliteit en ik denk ook voor seksueel misbruik net zo.

Zet experts uit je omgeving in!

Nog even: jullie hebben Ruth en Roos van Spirit uitgenodigd om dit uit te komen leggen. Er is een reden dat je juist deze twee experts hebt uitgenodigd kan ik me voorstellen. Wat maakt dat zij de personen bij uitstek zijn om uitleg te geven over dit thema?
Ik vertelde eerder iets over kennis en vaardigheden. Ze zijn hier al jaren mee bezig en hebben superveel ervaring opgedaan. Daarnaast zijn ze zo enthousiast over hun werk en kunnen dat ontzettend goed overbrengen. Dus het zijn precies díe vaardigheden en kennis waarom we ze naar het symposium wilden halen.

Dat snap ik. En waar kunnen we ze nou van kennen? Welke successen hebben ze hier eerder in geboekt?
Ze worden door hun collega’s bij Spirit vaak benaderd met vragen. Dat zegt iets over de aandacht die het daar nu krijgt. Het betekent dat dit onderwerp is gaan leven en dat ze bij Spirit echt het gesprek hierover zijn gaan voeren. En dat is wat mij betreft die stap één die overal zo nodig is. Onze gezinsmanagers kunnen Ruth en Roos altijd benaderen wanneer zij vragen hebben over een casus waarin seksualiteit een grote rol speelt.

Wat mooi dat je die kennis bij een belangrijke samenwerkingspartner kunt ophalen. Hebben we dat heel bewust gedaan?
Ja, want zij hebben al een hele training liggen over het gesprek over alle onderwerpen rondom seksualiteit.

En dat helpt om zo naar een eenduidige aanpak toe te kunnen werken in de regio.

Mooi. En nog over het symposium. Wanneer is het wat jou betreft een succes?
Als gezinsmanagers en collega’s in het veld ervaren dat ze over voldoende kennis en vaardigheden beschikken en daardoor bereid zijn om seksualiteit bespreekbaar te maken.

Daarmee gaan we dus hopelijk beter signaleren en meer kinderen veilig stellen.

Nieuwe training?

En verwacht je ook dat mensen hier training in kunnen volgen?
Ja, we willen hierna een training gaan aanbieden. Die training is gebaseerd op de training die Spirit al heeft ontwikkeld. Die gaat over het bespreekbaar maken. Daaraan willen we het vlaggensysteem koppelen, dus als je iets hebt gesignaleerd, hoe kan je dat dan duiden? In hoeverre is er sprake van misbruik en hoe gaan we daarop inzetten?

Mooi. Ga je dit ook samen met Spirit ontwikkelen?
Ja. de training ‘over de grens’ wordt door Qpido gegeven, maar op maat gemaakt voor de gezinsmanagers in samenwerking met onze Akademie.

Mooi dat jullie dit zo voortvarend oppakken. Toch nog een laatste vraag. Is er iets wat we nog niet hebben besproken, dat wel belangrijk is om te vermelden?
Toch nog een aanvulling op het stukje taboe rondom het onderwerp seksualiteit en de relatie met handelingsverlegenheid:

Collega’s kunnen zelf op dit gebied ook negatieve ervaringen hebben die ze liever niet delen.

En dat terwijl andere persoonlijke ervaringen makkelijker gedeeld worden, zoals het zelf onderdeel geweest zijn van een (complexe) scheiding.

Hopelijk draagt de #me2-discussie bij aan het verlagen van de drempel om hierover te praten. Tijdens het symposium zal ook stil worden gestaan bij hoe het is om zelf iets bespreekbaar te maken.

Wil je nog een oproep aan alle gezinsmanagers en alle collega’s in het veld doen?
Als je die handelingsverlegenheid bij jezelf of een ander constateert, maak het dan juist bespreekbaar.

En moeten ze dan nog naar het symposium komen?
Uiteraard!

Aanmelden voor het symposium?

Heb je interesse om aanwezig te zijn bij het Symposium over seksualiteit? Meld je dan hier aan!

Let op: we vragen de deelnemers om een kleine vergoeding om de organisatie mogelijk te maken. Mocht je op een of andere interesse hebben, maar geen middelen van je organisatie ontvangen om deel te kunnen nemen, neem dan contact op met de Jeugdbescherming Akademie.